این روزها صحبت داکر (Docker) در محافل فناوری داغ است و به احتمال زیاد از گوشه و کنار تعریف‌های داکر به گوش شما نیز رسیده است. حتی آمارهای سایت DataLog هم گواهی بر این موضوع است. همانطور که در نمودار زیر می‌بینید، از سال 2015 به بعد، تعداد مشتریانی که از Docker استفاده می‌کنند، به‌شدت افزایش یافته است.
حدود ۵ سال پیش فردی با نام سالامان هایکز (Solomon Hykes)، سازوکاری با نام داکر را راهاندازی کرد. هدف از این کار تعامل راحت‌تر با کانتینرها (Containers) بود. خلاصه بگوییم که این ایده با موفقیت روبرو شد و در سال ۲۰۱۴ پس از انتشار داکر نسخه ۱.۰ شاهد افزایش محبوبیت آن بودیم.
داکر به زبان ساده یک فناوری متن باز است که بیشتر برای توسعه و اجرای برنامه‌ها در یک محیط ایزوله شده استفاده می‌شود. در این محیط، توسعه برنامه از زیرساخت جدا می‌شود و در نتیجه می‌توانید تحویل برنامه را سریع‌تر کنید. مزیت اصلی داکر بسته‌بندی کردن برنامه‌ها و کانتینرها است که به اجازه می‌دهد برنامه‌ها روی سیستم عامل‌های ویندوزی یا لینوکسی به راحتی اجرا شوند. اگرچه مفهوم کانتینر از مدت‌ها قبل وجود داشته اما ترکیب این مفهوم با موضوع داکر موجب شد که این فناوری به یکی از مهم‌ترین رویکردهای این روزها تبدیل شود.
تفاوت داکر و ماشین مجازی چیست؟
تفاوت داکر با ماشین مجازی در این است که در VM (یا ماشین مجازی) برای اجرای اپلیکیشن و برنامه‌های مختلف که بخواهیم به صورت ایزوله و مجزا از هم کار کنند باید VM های مختلف ساخته شود که همین موضوع بار پردازشی و هدر رفت منابع سیستمی را روی سرور به همراه دارد.
ولی در Docker روی یک VM خاص که می‌تواند دارای سیستم عامل ویندوز یا لینوکس باشد، ماژول داکر نصب شده و سپس روی سرویس داکر، کانتینرهای مختلف حاوی برنامه‌ها و اپلیکیشن‌های مختلف نصب و اجرا می‌شوند؛ بدون اینکه کانتینرها به هم دسترسی داشته باشند. بدین صورت کانتینرها از هم ایزوله هستند و نیاز ما برای ایجاد چندین VM را مرتفع می‌سازند.
دلایل محبوبیت داکر چیست؟
۱. محیط ایزوله و پایدار
با استفاده از کانتینر، توسعه‌دهنده‌ها می‌توانند محیط‌هایی ایزوله و قایل پیش‌بینی را ایجاد کنند که از دیگر برنامه‌ها جدا شده‌اند. بدون در نظر گرفتن اینکه برنامه در کجا مستقر شده است، همه‌چیز پایدار است و این موضوع منجر به افزایش بهره‌وری می‌شود. چگونه؟ در واقع شما با کاهش زمانی که برای دیباگ کردن می‌گذارید، زمان بیشتری برای لانچ کردن فیچرهای جدید خواهید داشت.
۲. هزینه مناسب و استقرار سریع
کانتینرهای مجهز به داکر، از نظر کاهش زمان استقرار زبان زد هستند و با هر استانداری که حساب کنید، این کاهش زمان (تا چند ثانیه) یک شاهکار به حساب می‌آید! در حالت سنتی، مواردی مانند تهیه، راهاندازی سخت‌افزار و اجرا، چند روز زمان لازم دارد؛ به‌علاوه، شما با کارهای اضافه بر سازمان هم باید سروکله بزنید. اما وقتی که یک فرایند درون کانتینر قرار می‌گیرد، می‌شود آن را با برنامه‌های جدید هم به اشتراک گذاشت. این کار چه کمکی میکند؟فرآیند استقرار سریع‌تر می‌شود و در زمان و هزینه صرفه‌جویی می‌کنید.
۳. پرتابل بودن و قابلیت اجرا در هر مکان
داکر محدودیت محیطی ندارند و این موضع باعث می‌شود که هرگونه استقراری، پایدار، پرتابل (قابل حمل) و مقیاس‌پذیر باشد. به علاوه، کانتینرها می‌توانند در هر مکانی، بر اساس سیستم‌عامل (Win ،Mac OS ،Linux ،VMs ،On-prem ، در Public Cloud) اجرا شوند؛ که این ویژگی مهمی برای توسعه و استقرار است. داکر توسعه‌دهندگان را قادر می‌سازد تا اپلیکیشن‌های خود را راحت و سریع با حجم کمتری به صورت قابل حمل و پرتابل در یک کانتینر قرار دهند. این اپلیکیشن‌هابه صورت مجازی از هر جایی قابل اجرا هستند. این فرآیند از طریق مجزا کردن کدها در داخل یک کانتینر واحد انجام می‌شود. کاملاً مشخص است چنین کاری بهینه‌سازی و آپدیت برنامه را ساده‌تر میکند. از آنجایی که شرکت‌های فعال در عرصه فناوری به دنبال راه‌های بیشتری برای ساخت اپلیکشن‌های پرتابل می‌گردند داکر روز‌‌به‌روز طرفداران جدیدی پیدا میکند.
۴. قابلیت خوکارسازی (اتوماسیون)
کد زدن با زیرساخت و پیکربندی تکرارپذیر، سرعت توسعه شما را چندین برابر میکند. از طرف دیگر، تصاویر داکر (Docker Images) اغلب حجم کمی دارند، پس در نتیجه تحویل استقرار آن‌ها در کانتینر برنامه‌های جدید در مدت زمان کمی انجام می‌گیرد. مزیت دیگر تعمیر و نگهداری مستقیم است. هنگامی که یک برنامه وارد Container می‌شود، از سایر برنامه‌های در حال اجرا در داخل سیستم، جدا می‌شود. به عبارت دیگر ، برنامه‌ها با هم مخلوط نمی‌شوند و به همین دلیل، تعمیر و نگهداری آن‌ها به طور قابل توجهی آسان‌تر می‌شود. با اتومات شدن فرایندها، سرعت بیشتر و اشتباهات کمتری خواهید داشت.
۵. انعطاف‌پذیری
اگر در چرخۀ انتشار یک محصول، نیاز به ارتقاء پیدا کنید، داکر کار را برای‌تان ساده‌تر میکند. چطور؟شما می‌توانید تغییرات مورد نیاز را در کانتینرهای داکر ایجاد کرده، آن‌ها را تست کنید و در نهایت از کانتینرهای جدید رونمایی کنید. در واقع این ویژگی کلیدی (یعنی انعطاف‌پذیری بالای داکر) به شما اجازه می‌دهد که Image های جدیدی را ساخته، تست و منتشر و کنید که در چندین سرور مختلف می‌توانند مستقر شوند.با داکر می‌توان پروژه را روی چند سرور جدید و مختلف آزمایش کرد و تمامی اعضای گروه بر روی یک پروژه واحد با تنظیمات همانند قادر به همکاری هستند. این کار توسعه‌دهندگان را قادر می‌سازد تا نسخه‌های جدید برنامه خود را به سرعت آزمایش کرده و از عملکرد صحیح آن اطمینان خاطر حاصل کنند.
۶. مقیاس‌پذیری
متد کانتینرسازی در داکر، به شما اجازه می‌دهد که برنامه را بخش‌بندی کرده و سپس بخش‌های مختلف آن را رفرش، پاکسازی یا تعمیر کنید؛ بدون آنکه نیاز باشد کل برنامه متوقف شود!
علاوه‌براین، با Docker می‌توانید معماری برنامه را بر اساس فرایندهای کوچکی که از طریق API با هم در ارتباط هستند بسازید. حالا فرض کنید توسعه‌دهنده‌ها با همکاری هم مشغول توسعه و حل مشکلات این فرایندها باشند؛ اینطوری چرخه توسعه با سرعت پیش می‌رود، مسائل راحت‌تر حل می‌شوند و در زمان و هزینه صرفه‌جویی می‌کنید.
۷. بهینه بودن
اگر با مجازی سازی آشنا باشید حتماً می‌دانید که مجازی‌سازهایی مانند Hyper-V، KVM و Xen، سخت‌افزار را به صورت مجازی در اختیار مدیران شبکه قرار می‌دهند. در نتیجه این سازوکارها نیازمند منابع سخت‌افزاری قوی هستند. از طرف دیگر کانتینرها از سیستم‌عامل‌های به اشتراک‌گذاری شده بهره می‌گیرند. در نتیجه با روش کارآمدتری طرفهستیم که منابع سیستم را بهینه‌تر استفادهبهینه بودن داکر میکند. بر خلاف مجازی‌سازی سخت‌افزار، کانتینرها بر بالای یک اینستنس (Instance) لینوکس قرار می‌گیرند و فضایی کوچک و جمع‌و‌جور را برای اپلیکیشن‌های فراهم می‌کنند.
۸. چابکی
کانتینرهای داکر به راحتی در فضای رایانش ابری قرار می‌گیرد و به نوعی طراحی شده که تقریباً تمامی اپلیکشن‌هایی که از متدولوژی دواپس (DevOps) بهره می‌گیرند با داکر تعامل داشته باشند.داکر محیطی لوکال را برای توسعه فراهم میکند که این محیط دقیقاً عملکرد یک سرور را در اختیار توسعه‌دهندگان قرار می‌دهد. این امر برای روش توسعه CI/CD کاربرد زیادی دارد. از این طریق می‌توان چندین محیط توسعه را از یک هاست مشخص با یک نرم‌افزار، سیستم‌عامل و تنظیمات واحد اجرا کرد.
۹. استانداردسازی کانتینرها
داکر امکانات جدیدی در اختیار شرکت‌ها قرار داد که پیش از این شاهد آن‌ها نبودیم. در این زمینه می‌توان به ساده‌سازی اجرا و استفاده آن اشاره کرد. از طرف دیگر داکر با کانتینرهای دیگری از کنونیکال، گوگل و ردهت همکاری دارد و در نتیجه استانداردسازی خوبی را برای کانتینرها شاهد هستیم. همچنین داکر روی سیستم‌عامل‌های مختلف هم قابل اجراست و همین نکته آن را به یک محصول بی‌رقیب تبدیل کرده است.
۱۰. نظارت و مدیریت کانتینرها
تمامی زیرساخت‌های IT نیازمند مدیریت و نظارت هستند و در همین راستا کانتینرها نیز باید مانیتور شوند و در حالت کنترل‌شده‌ای قرار بگیرند. در غیر این صورت مشخص نخواهد شد سرور چه برنامه‌هایی را اجرا میکند. خوشبختانه از برنامه‌های دواپس می‌توان برای مانیتور کانتینرهای داکر کمک گرفت؛ اما به این نکته نیز باید اشاره کرد که این برنامه‌ها برای کانتینرها بهینه نشده‌اند. اینجاست که باید سراغ ابزارهای مدیریت و نظارت رایانش ابری را بگیرید.
اگر علاقمند به یادگیری دوره داکر هستید این دوره ویژه داکر کهکشان را از دست ندهید:
